Het college van burgemeester en schepenen neemt kennis van het ontwerp-natuurbeheerplan de Teut - Tenhaagdoornheide en Kelchterhoef. Dit plan is onderworpen aan een consultatieronde van 3-08-2021 tem 03-09-2021.
Adviezen werden gevraagd aan de betrokken diensten. Wat volgt hieronder is een advies van de diensten Milieubeleid en Toerisme:
"Het grote domein Teut-Tenhaagdoornheide en Kelchterhoef telt 1500 hectare en is daarmee een van grootste aaneengesloten heideterreinen in Vlaanderen met tal van grotere boscomplexen in de valleien. De Teut is gelegen op het grondgebied van Zonhoven en deels eigendom van het gemeentebestuur Zonhoven.
Het laatste decennia werden door de beheerder diverse terreinwerken uitgevoerd met het oog op het versterken van de aanwezige topnatuur. De uitgevoerde werken hebben een zichtbaar, positief effect, hetgeen toegejuicht wordt. ANB heeft met het lijvig ontwerp natuurbeheerplan een uitgebreide omschrijving gegeven van het terrein in al haar facetten en de visie, gekoppeld aan beheer, die ze verder wenst aan te nemen de komende 24 jaar.
Tezamen met het beheerplan, vraagt ANB een erkenning als natuurreservaat aan voor de bijgekomen gronden, 535 ha, zodat het natuurreservaat na de uitbreiding zo’n 1225 ha zal omvatten.
Na de consultatieronde past ANB het ontwerp natuurbeheerplan aan, indien nodig, om vervolgens voor te leggen aan de bevoegde minister.
Advies Milieubeleid:
Algemeen:
Het ontwerp-natuurbeheerplan is een zeer lijvig document met tal van delen. Om dit te vertalen in een eenvoudig document werd de leeswijzer opgesteld. Echter is het aanvoelen dat ook de leeswijzer de bevolking onvoldoende heeft kunnen informeren over de bedoeling van de komende 24 jaar.
Het ontwerpplan is op sommige punten verouderd. Zo dateert het deel Visierapport van 2016 en is het bijgevolg niet meer up-to-date. Enerzijds werden recent uitgewerkte projecten (begrijpelijk) niet opgenomen in de info omdat deze bij de opmaak nog niet bekend waren. De nieuwe projecten zoals bv. rendierjagerspad, aangepaste ontsluiting camping Holsteen, moeten bijkomend opgenomen worden. Anderzijds vermeldt het plan informatie dat reeds voorbijgestreefd is of op terrein is uitgevoerd. Graag aanpassingen doorvoeren.
Deel 1: verkenningsnota
De bossen te Schemmersberg, eigendom van de gemeente Zonhoven, worden nog niet verhuurd aan ANB. Deze worden nu opgenomen als “Technisch beheer conform het bosdecreet” voor een oppervlakte van 74 ha. Het bestuur is vragende partij om deze bossen alsnog te verhuren aan ANB.
Deel 2: inventaris:
Hemmenbeek: Deze waterloop zou inmiddels uitgeschreven zijn door de Deputatie in zitting van 12 augustus 2021. Best na te vragen over welke locatie dit gaat (pag. 24).
De verspreiding van de amfibieën en reptielen (pag. 81) ligt in realiteit verder dan aangeduid op de kaart en de info op waarnemingen.be. Het visierapport (pag. 8) haalt het belang van de relatie met de omgeving aan. Het is de bedoeling dat de Teut fungeert als brongebied, van waaruit diverse soorten zich kunnen voortplanten en vervolgens verspreiden en andere gebieden koloniseren. Hierbij moet niet alleen de focus gericht worden op de nabijgelegen (natuur)gebieden maar dus ook de nabije omgeving. Het bestuur staat erachter om, samen met ANB, de mogelijkheden hierrond verder te bekijken.
Deel 3 visierapport:
Paragraaf 2.11 ‘Omgaan met voor het gebied nieuwe inheemse soorten’ (pag. 10) vermeldt nergens de aanwezigheid van de wolf. Nochtans is dit ook een nieuwe, inheemse soort, die reeds aanwezig is (geweest) op de Teut. Graag dat deze soort wordt vermeld in de visie, de problematiek hierrond en de te nemen maatregelen. Temeer omdat dit sterk leeft onder de bevolking.
De autostrade wordt als knelpunt gezien o.w.v. de geluidshinder (pag. 27), maar ook de visuele hinder. Dit wordt zo ervaren door de bezoekers en is ook naar voor gekomen in een bevraging op terrein door ANB. Ongeacht dit feit, stelt de studie Autostrade E314 dat “het niet nodig is hier zicht- of geluidswerende maatregelen toe te passen” wanneer dit niet in de nabijheid van een recreatieve route ligt.
Bijkomend, worden de stroken bos ten zuiden van de autosnelweg, ingetekend voor een selectieve dunning. Zichtreducerende maatregelen worden op die locaties aanzien als niet nodig.
Het bestuur volgt deze stelling niet en vraagt om de kwaliteit van de recreanten te verhogen door de visuele verstoring van de autostrade maximaal weg te nemen. Dit kan door natuurlijke begroeiing in combinatie met een aarden wal.
Zoals de studie autostrade E314 omschrijft, mist de ecotunnel momenteel haar doel, nl. een veilige passage bieden voor de fauna. Slechts weinig dieren zijn geneigd een donkere tunnel in te gaan. Anderzijds wordt aangetoond dat er nood is aan een verbinding tussen de twee gebieden, doordat recreanten de ecotunnel gebruiken.
Het bestuur wenst de meerwaarde van de ecotunnel als verbinding voor recreanten te onderstrepen en vraagt dit door te voeren. De toegankelijkheid en routes worden hierop geënt.
In het deel 12. Faunabeheer is de vermelde info niet up-to-date (pag. 41). Zo wordt het bejagen van everzwijnen in het gebied als een mogelijkheid gezien. In realiteit gebeurt op het terrein meermaals per jaar bejaging, hetzij door drukjacht, hetzij door quasi permanent vangkooien te plaatsen voor de everzwijnen. Graag aanpassing van deze paragraaf. De bejaging in het natuurgebied heeft tot gevolg dat groepen everzwijnen verdreven worden naar gebieden, gelegen buiten het natuurgebied. Hetgeen verre van ideaal is. Overkoepelende acties zijn hier noodzakelijk.
Idem met het deel 13.4 Zomerganzen:. Nijlganzen, Canadese gans en ev. andere exoten, worden reeds afgeschoten.
Deel 4 – beheersmaatregelen;
Het eventueel, nieuwe raster waarvan sprake is reeds geplaatst en in gebruik (pag. 12). Het rapport bevat niet de laatste info: zo zijn het aantal en de locaties van de begrazingseenheden niet aangepast aan de laatst gewijzigde situatie op het terrein.
De te nemen maatregelen op terrein worden uitgelegd aan de hand van een kaart, waarbij de aanduiding in de gebieden af te lezen valt in een Excel tabel. Het is zoekwerk om te weten welke maatregel waar concreet worden uitgevoerd. Er is hierdoor het aanvoelen dat de inwoners niet of onvoldoende op de hoogte zijn dat op het terrein grondige ingrepen zullen gebeuren. Ongeacht de bekendmaking via onze gemeentelijke kanalen leeft het beheerplan niet onder onze inwoners. Verwacht wordt dat bij effectieve uitvoering, er (opnieuw) misnoegde reacties zullen zijn.
We herhalen bijgevolg ons eerder gesteld advies m.n. dat een degelijke communicatie moet gevoerd worden (o.a. op terrein) waarbij het waarom en einddoel duidelijk gecommuniceerd worden. Wij zien dit als een communicatiecampagne die herhaaldelijk en op verschillende vlakken gevoerd moet worden. De gemeente wenst hierin te participeren.
Roosterbeek:
De Roosterbeek zal deels gedempt worden zodat het water minder snel afgevoerd wordt, maar ter plaatse in het natuurgebied kan infiltreren om de venen en droogte tegen te gaan. Het bestuur erkent het belang van deze maatregel temeer omdat de Roosterbeek bij hevige regenval stroomafwaarts het piekdebiet niet kan afvoeren met wateroverlast op meerdere locaties tot gevolg. Wij zien het natuurgebied als de spons van de Roosterbeek om het water maximaal te capteren en vertraagd af te voeren.
Advies Toerisme:
Algemene opmerking: het kaartmateriaal is vaak niet leesbaar. Graag dus deze kaarten in hoge resolutie.
Leeswijzer
Blz. Aanpassing
4 ‘Holstenen’ vervangen door ‘zandsteenblokken van de Holsteen’
7 ‘Landduin’ vervangen door de ‘plateaurand van het Kempens plateau’
15 ‘sluisjes’ vervangen door ‘stuwen’
Deel 2: inventaris
Blz. Aanpassing
4 Waar komen de toponiemen vandaan?
16 Kaart 9: Situering Holsteen en militair domein Molenheide zijn verschoven
17 Opmerking: archeologische zone Molenheide ontbreekt!
18 Schrijffout: Ahrensburgiaan
19 ‘sluisjes’ vervangen door ‘stuwen’
25 Over welke greppel gaat het hier? De resolutie van kaart 14 is onvoldoende duidelijk om dit te kunnen zien!
25 Schrijffout: gebruikt
30 Schrijffout: naaldhoutstrooisel
33 Nog toevoegen: grensgracht uit 1697 (grens Zonhoven-Hasselt) en geografisch zwaartepunt van Limburg
Deel 3: visienota
Blz. Aanpassing
30 ’Hostenen’ vervangen door ‘zandsteenblokken van de Holsteen’
31 Opmerking over de graszaadwinning: Ik dacht dat deze later te situeren zijn, nl. eind jaren 60 en de 70-ger jaren. Het waren Nederlandse firma’s die hier graszaad wonnen voor het inzaaien van de bermen van autosnelwegen in Nederland.
32 4.1.1. Archeologie en cultuurhistorie: in deze rubriek ontbreekt nog de realisatie van het Rendierjagerspad met aangepaste ontsluiting van deze zone.
34 Opmerking: archeologische zone Molenheide ontbreekt!
34 Zowel een perceel met grove den als met Corsicaanse den (Zwarte Den) bewaren!
35 Op welke kaart kunnen wij zien waar de ongestoorde kern van de Teut zich bevindt? Graag juiste afbakening van de ongestoorde kern!
37 Is het beschermen van het archeologisch patrimonium ook geen doel?
Kaart
- afbakening van de vrij toegankelijke zone omvat de archeologische zone waarin zowel de Holsteen als het Ahrensburgkamp gelegen zijn!
- er is geen rekening gehouden met de huidige plannen van het Rendierjagerspad, ook niet wat de ontsluiting (parkings) betreft!
- is er geen enkel pad dat uitsluitend voor ruiters en menners bedoeld is?
- is er een nieuw wandelpad dat ten zuiden van het Oostelijk ven naar de Klutenberg loopt?
- speelzone aan de kuil langs het fietspad is wel erg klein afgebakend?
Verkenningsnota
Blz. Aanpassing
9 De Holsteen is enerzijds als vastgesteld bouwkundig erfgoed (ID 84272) geklasseerd in 1-2-2018 en anderzijds als beschermd cultuurhistorisch landschap (ID 2847) sinds 11-9-1967. Deze laatste omvat een veel groter gebied als het eerste. Op het kaartje is deze laatste zone aangeduid met 1.
12 ‘domen’ vervangen door ‘domein’
14 ‘want’ vervangen door ‘wat’
19 ‘sluisjes’ vervangen door ‘stuwen’
20 camping Holsteenbron (‘de’ schrappen)
21 ‘dele’ vervangen door ‘deel’
25 Figuur 10 is de bodemkaart. Ik vermoed dus dat hier verwezen moet worden naar figuur 13. Maar deze figuur toont de ecologische visie op het gebied. Ontbreekt er dan een figuur?
27 ‘zones’ vervangen door ‘zone’
Het advies van de jeugdraad werd rechtstreeks overgemaakt aan ANB (zie bijlage).
Het college van burgemeester en schepenen keurt het advies goed en maakt dit over aan ANB.