2022_CBS_00856 - Afwegingskader tot inrichting van een fietsstraat in de Schelstraat en de Kantoorweg - Principiële Goedkeuring

Het college van burgemeester en schepenen neemt kennis van de voorstellen om fietsstraten in te richten in de Schelstraat en Kantoorweg.

Context

Een fietsstraat is een straat met gemengd verkeer binnen een autoluw gebied die door veel fietsers wordt gebruikt of met een groot fietspotentieel en onderdeel uitmaakt van een fietsroutenetwerk. Een fietsstraat biedt een aangename fietsroute in een verkeersluwe omgeving. Door de specifieke bebording en vormgeving zijn ze herkenbaar voor alle weggebruikers. Motorvoertuigen zijn ondergeschikt aan het fietsverkeer en vooral lokaal. De maximumsnelheid is 30 km/u en motorvoertuigen mogen de fietsers niet inhalen. Bij de inrichting staan een goed fietsklimaat, zo min mogelijk hinderlijke ontmoetingen en een fietsvriendelijke & leesbare weginrichting centraal.

Fietsberaad Vlaanderen, het kenniscentrum voor elk beleid dat het fietsen stimuleert, reikt steden en gemeentes een stappenplan aan voor het inrichten van een fietsstraat (https://fietsberaad.be/documenten/rapportfietsstratenenfietszones/). Volgende criteria dienen beoordeeld te worden:

Stap 1: Netwerk  -  een goed fietsklimaat

• Belangrijke route of bestemming voor fietsers: minimaal evenveel fietsers als motorvoertuigen
• Autoluw gebied: lokale weg 3 waar doorgaand of sluikverkeer geweerd wordt
• Vlot doorfietsen: de fiets zoveel mogelijk in de voorrang; vermijd veel voetgangers

Stap 2: Gebruik -  weinig hinderlijke ontmoetingen

• Weinig hinder motorvoertuigen: maximaal evenveel motorvoertuigen als fietsers en bij voorkeur < 1000 motorvoertuigen/etmaal
• Weinig zwaar verkeer, bussen, landbouwverkeer: geen hoofdnet bus, eventueel aanvullend net (max 1 bus/uur)
• Weinig hinder parkeren, laden & lossen, voetgangers

Stap 3: Inrichting -  fietsvriendelijk en leesbaar

• Fietsvriendelijke vormgeving: rijbaan bij voorkeur > 4m breed, hoog fietscomfort
• Waarborgen continuïteit en leesbaarheid: herkenbare inrichting; waarborgen continuïteit over kruispunten
• Duidelijke borden en andere markeringen: fietsstraat signalisatieborden, fietsstraat logo, eventueel informatieborden

Een van de belangrijkste redenen om te kiezen voor een fietsstraat is het creëren van een herkenbare en comfortabele fietsroute in een autoluw gebied met gemengd verkeer. Een fietsstraat vormt dus een onderdeel van het fietsroutenetwerk, op lokaal of bovenlokaal niveau. Fietsstraten kunnen worden ingezet om de continuïteit van een fietsroute door woonwijken of landelijk gebied te waarborgen.

Feiten

Schoolomgeving Startbaan

• Directie en ouderraad wensen de schoolomgeving veiliger te maken via het inrichten van een fietsstraat in de Schelstraat.
• Het betreft een kleuter- en basisschool met een sterke werking rond duurzame mobiliteit.
• Bij het begin en einde van de schooldag verloopt de afwikkeling van het verkeer chaotisch en is de perceptie dat dit leidt tot onveilige situaties.
• De school beschikt over een parking naast het schoolgebouw en een kiss-and-ride zone voor de schoolingang. Dit genereert er bij het begin en einde van de schooldag heel wat autoverkeer.
• De ouderraad won advies in voor de schoolomgeving bij de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV). De optie van een schoolstraat i.p.v. een fietsstraat werd naar voor geschoven met een inrichting die toelaat om aan de kerk te parkeren en te voet naar de school te wandelen; zo wordt de auto uit de directe schoolomgeving geweerd.
• De Schelstraat maakt geen deel uit van het fietsroutenetwerk.
• De fietsersbond oordeelt dat het inrichten van een fietsstraat meer fietsers zal aantrekken en bijdragen tot een veiligere schoolomgeving met minder gemotoriseerd verkeer ongeacht of aan de voorwaarden van een fietsstraat (zoals voorgesteld door fietsberaad Vlaanderen) voldaan is.

Schoolomgeving SJB

• Directie SJB is geen initiatiefnemer tot inrichting van een fietsstraat in de Kantoorweg maar staat er positief tegenover mits handhaving.
• Bij het begin en einde van de schooldag is er veel schoolfietsverkeer in de Kantoorweg omwille van de ingang van de fietsenstalling in deze straat. Fietsers nemen hierbij reeds een groot gedeelte van de weg in beslag en dwingen het autoverkeer al grotendeels tot de functie van 'gast'.
• Momenteel is er in deze straat een conflict i.v.m. het snelheidsregime: enerzijds is er zowel  een dynamische zone 30 (schoolomgeving) als een vast snelheidsregime van 30 km/u van toepassing. Dit dient in eerste instantie uitgeklaard te worden. 
• In functie van een mogelijke toekomstige route/stopplaats voor de bus van de Lijn in de Kantoorweg dient er rekening gehouden te worden met de inrichtingsprincipes in deze straat: de Lijn is voorstander van fietssuggestiestroken maar kan zich eventueel ook neerleggen bij de inrichting tot fietsstraat. 
• De Kantoorweg maakt geen deel uit van het fietsroutenetwerk.
• De fietsersbond oordeelt dat het inrichten van een fietsstraat meer fietsers zal aantrekken en bijdragen tot een veiligere schoolomgeving met minder gemotoriseerd verkeer ongeacht of aan de voorwaarden van een fietsstraat (zoals voorgesteld door fietsberaad Vlaanderen) voldaan is.

Argumentatie

Schoolomgeving Startbaan

De dienst mobiliteit oordeelt dat voortgaand op de criteria van fietsberaad Vlaanderen deze straat momenteel niet voldoet om als fietsstraat te functioneren. De schoolomgeving genereert bij het begin en einde van de schooldag heel wat gemotoriseerd verkeer in de straat. Door de aanwezigheid van een kiss&ride voor de schoolingang worden deze bewegingen nog extra gefaciliteerd. Het inrichten van een fietsstraat is m.a.w. met de huidige inrichting geen garantie dat de schoolomgeving veiliger wordt. Buiten de schooluren en met veel minder schoolgaand fietsverkeer zijn de regels van een fietsstraat ook van toepassing. De gemotoriseerde bestuurder zal zich dus te allen tijde moeten aanpassen aan de fietser. Handhaving is mogelijk noodzakelijk om deze gewijzigde verkeerssituatie af te dwingen en de geloofwaardigheid van dergelijke inrichting niet in het gedrang te brengen. Omwille van de vraag van de schooldirectie en de ouderraad en omwille van het positief advies van de fietsersbond stelt de dienst mobiliteit voor om met een tijdelijke proefopstelling (tot einde schooljaar 2022- 2023) het concept van de fietsstraat te realiseren. Buurtbewoners dienen hierover bevraagd en geïnformeerd te worden. De school dient de ouders op de hoogte te brengen en te sensibiliseren. De bereidheid tot handhaving moet afgetoetst worden bij de wijkdienst en de dienst verkeer van de zone LRH. Na evaluatie (zomer 2023) wordt beslist over een definitieve inrichting. Gelijklopend wordt bekeken in hoeverre het autoverkeer bij het begin en einde van de schooldag uit de schoolomgeving geweerd kan worden via de mogelijkheid tot parkeren aan de kerk en het verder sensibiliseren van de ouders om met de fiets of te voet naar school te komen (bijv. het inzetten van gemachtigd opzichters aan de oversteken Halveweg en Wijvestraat).

Schoolomgeving SJB

De dienst mobiliteit oordeelt dat voortgaand op de criteria van fietsberaad Vlaanderen deze straat momenteel niet voldoet om als fietsstraat te functioneren. Enkel bij het begin en einde van de schooldag is deze straat een belangrijke route/bestemming voor vnl. schoolgaande fietsers. Het huidige verloop bij het begin en einde van de schooldag beantwoordt doorgaans (niet gestaafd met cijfers) al aan de regels voor een fietsstraat, nl. de auto is er te gast. Het snelheidsregime is 30 km/u. Buiten deze momenten is dit een rustige straat met weinig verkeer, zowel voor wat betreft het gemotoriseerde als het fietsverkeer. Omwille van de positieve reactie van de schooldirectie en de vertegenwoordiger van de ouderraad en omwille van het positief advies van de fietsersbond stelt de dienst mobiliteit voor om met een tijdelijke proefopstelling (tot einde schooljaar 2022- 2023) het concept van de fietsstraat te realiseren. Buurtbewoners dienen hierover bevraagd en geïnformeerd te worden. De school dient de ouders op de hoogte te brengen en te sensibiliseren. De bereidheid tot handhaving moet afgetoetst worden bij de wijkdienst en de dienst verkeer van de zone LRH. Na evaluatie (zomer 2023) wordt beslist over een definitieve inrichting.