2024_CBS_00162 - Complex project Noord-Zuidverbinding Limburg - voorontwerp projectbesluit - fase 1 - Goedkeuring

CBS 03.04.2018: Startbeslissing complex project Noord-Zuidverbinding Limburg - Kennisneming

CBS 26.03.2019: Complex project Noord-Zuid Limburg - update procesnota - Kennisneming

CBS 02.04.2019: Complex project Noord-Zuid Limburg - ontwerp ambitienota - Kennisneming

CBS 14.05.2019: Complex project Noord-Zuid Limburg - wijziging ontwerp ambitienota - Kennisneming

CBS 10.12.2019: Complex project Noord-Zuid Limburg - Onderzoeksvragen - Kennisneming

CBS 31.03.2020: Complex project Noord-Zuidverbinding Limburg - formeel advies AON - Goedkeuring

CBS 26.10.2021: Complex project Noord-Zuidverbinding Limburg - formeel advies voorontwerp voorkeursbesluit - Goedkeuring

CBS 22.02.2022: Complex project Noord-Zuidverbinding Limburg - formeel advies ontwerp voorkeursbesluit

CBS 31.01.2023: Complex project Noord-Zuidverbinding Limburg - formeel advies projectonderzoeksnota - Goedkeuring

CBS 07.11.2023: Complex project Noord-Zuidverbinding Limburg - stand van zaken uitwerkingsfase projectonderzoeksnota - Kennisneming

Conform de procedure en procesaanpak voor de complexe projecten ligt heden het voorontwerp projectbesluit NZL - fase 1 ter goedkeuring voor. In totaal betreft het 1,6 Gb aan leeslectuur. De documenten met alle bijlagen zijn te zwaar om aan deze collegebeslissing te hechten. Enkel het hoofddocument en de structuurschets voor deelzone B worden als bijlage gekoppeld.

Het voorontwerp projectbesluit NZL - fase 1 omvat volgende componenten:

• Het hoofddocument voorontwerp projectbesluit NZL - fase 1 met als bijlagen ADC-toets Habitatrichtlijn, ADC-toets VEN en de structuurschets deelzone B;
• De ontwerprapporten uit het geïntegreerd effectenonderzoek: 1) het MER op project- en planniveau – met Passende Beoordeling en VEN-toets en niet technische samenvatting MER, 2) de richtlijnen MER, 3) een geactualiseerde Compensatienota en 4) bij wijze van samenvatting een synthesenota – met een overzicht van de resultaten van de onderzoeken zoals aangekondigd in de (geactualiseerde) PON;
• De omgevingsvergunning, met als onderdelen: de verantwoordingsnota, de plannensets en foto's, en een reeks specifieke nota's, formulieren, machtigingen (over de onbevaarbare waterlopen, het beschermd landschap 'Ter Dolen') en een afwijking over vrije stroken langsheen autosnelwegen;
• Het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP), bestaande uit: de (drie) grafische plannen met bijhorende stedenbouwkundige voorschriften, de toelichtingsnota en het register.

Het voorontwerp projectbesluit NZL - fase 1 gaat onder andere over de aanleg van de twee tunnels onder de kernen van Houthalen en Helchteren, de aansluitingen met lokale wegen en met de autosnelweg E314 en de bouw van verschillende fietsbruggen. Een projectbesluit is het geheel van vergunningen, machtigingen, (her)bestemmingen, maatregelen die nodig zijn om het project te kunnen uitvoeren.

Het projectgebied van het complex project werd in het voorkeursbesluit opgedeeld in 3 deelzones: deelzone A (Pelt en Hechtel-Eksel), deelzone B (voornamelijk Houthalen-Helchteren), deelzone C (Zonhoven en Hasselt).

Gefaseerde aanpak

Het projectbesluit NZL - fase 1 is het eerste in een reeks projectbesluiten en is een verdere verfijning van het gekozen alternatief voor de N74 in deelzone B in Houthalen-Helchteren: twee tunnels onder Houthalen en Helchteren en een nieuw aansluitingscomplex N74/E314 waarbij voldoende aandacht gaat naar leefbaarheid en de landschappelijke inbedding van de infrastructuur (inclusief milderende en compenserende maatregelen). Het onderzoek voor de volledige deelzone A, B en C focust zich in deze fase eerder op systeemniveau. 

De inrichting boven op het tunneldak (in de kernen van Houthalen en Helchteren) zal pas gerealiseerd kunnen worden na de bouw van de tunnels en maakt bijgevolg deel uit van het projectbesluit NZL – fase 2. De tijdelijke werfinrichting boven op de tunnels maakt wel deel uit van fase 1.

De HOV-verbinding in deelzone C (Zonhoven-Hasselt) maakt deel uit van projectbesluit NZL - fase 3 en in deelzone A (Pelt-Hechtel-Eksel) van projectbesluit NZL - fase 4.

Segment Zuid - multimodale bereikbaarheid

In segment Zuid wordt de uitwisseling georganiseerd tussen de E314, de N74 en het lokale verkeer. Het segment wordt begrensd door het kruispunt met de Koolmijnlaan in Houthalen en de aansluiting met de Houthalenseweg in Zonhoven.

Tijdens de zitting van 7 november 2023 nam het schepencollege reeds kennis van de stand van zaken van de uitwerkingsfase van de projectonderzoeksnota en meer specifiek de studie rond de knoop E314/N74 en het ontwerp voor aansluiting op de bestaande toestand op grondgebied Zonhoven. Hierbij kwam reeds ter sprake dat de realisatie van het project een beperkt negatieve impact heeft op de bereikbaarheid van Helchteren en Zonhoven. Gemotoriseerd verkeer met deze gebieden als herkomst of bestemming zal in de toekomst beperkt moeten omrijden in vergelijking met de referentiesituatie. Voor de overige deelgebieden is er een verwaarloosbaar effect.

Voorontwerp GRUP 'Noord-Zuid Limburg'

Het GRUP NZL maakt integraal deel uit van het projectbesluit NZL – fase 1. Het GRUP NZL bevat voor de volledige deelzone B de noodzakelijke bestemmingswijzigingen. Voor deelzone A wordt enkel de opheffing van de bestaande reservatiestrook opgenomen.

HOV

Er wordt gekozen voor een elektrische trambus in eigen bedding over het ganse traject van Pelt (station Overpelt) tot Hasselt (station Hasselt). Alle 12 eerder onderzochte haltes blijven behouden (de iets langere reistijd weegt niet op tegen het verlies aan reizigerspotentieel indien de minst gebruikte haltes geschrapt zouden worden).

Ligging trambusbedding:

• Tussen Pelt en de noordelijk tunnelmond in Helchteren (zie verder) liggen de vrije busbanen aan beide zijden van de bestaande of her in te richten N74.
• In Helchteren en Houthalen, waar de N74 ingetunneld wordt loopt de HOV-lijn bovenop de tunneldaken.
• Tussen Helchteren en Houthalen (Mangelbeekvallei) en vanaf de zuidelijke tunnelmond van Helchteren tot aan de aansluiting van de nieuwe weg op de bestaande N74 in Zonhoven, loopt de HOV aan de westzijde van de nieuwe lokale wegenis.
• Voor het tracé Zonhoven-Hasselt is de exacte ligging van de HOV binnen de zate van de N74 nog in onderzoek.

MER - discipline lucht - NO2-immissie

• Significant positieve effecten voor NO2 komen voor op en rond de tunnels van Houthalen en Helchteren, op de Kazernelaan in Helchteren tussen N74 en Europarklaan, op de gesupprimeerde zate van de N74 t.h.v. de Kievitwijk, t.h.v. de gesupprimeerde delen van het op- en afrittencomplex E314-N74 en de N74 richting Zonhoven en op de N74 tussen Hoef en de N73.
• Significant negatieve effecten komen voor aan de tunnelmonden, t.h.v. het nieuw op- en afrittencomplex Centrum-Zuid en de nieuwe weg Houthalen-Zonhoven en aan de oostzijde van de nieuwe N74 ten noorden van Helchteren.

MER - discipline geluid - globale geluidseffecten

De belangrijkste positieve effecten t.h.v. bewoning zijn gekoppeld aan de intunneling van de N74 in Houthalen en Helchteren, het verminderen van de snelheid op de N74 tussen Hoef en de N73 en de verkeersafname op het lokaal wegennet tussen Helchteren en Peer.

Hoewel een groot deel van de gebouwen met een significante geluidstoename onbewoonde bedrijfsgebouwen betreffen, zijn er ook een aantal zones waar woningen voorkomen met geluidstoenames die volgens het beoordelingskader (de zgn. Oriëntatiegrafiek) aanleiding geven tot het zoeken naar milderende maatregelen:

• Heidestraat, Vennestraat (Helchteren)
• Daalstraat, Herebaan-west, Herebaan-oost, Brugstraat, Hofstraat, Mooksteeg (Houthalen)
• Hasseltsebaan, Lommelsebaan (Hechtel)
• Noordervest (Peer)
• Berkenenstraat (Zonhoven)

De geluidseffecten van de HOV in zones A en C kunnen als verwaarloosbaar beschouwd worden.